Loeb House, Đại học Harvard; ngày 23 tháng 11 năm 2022
Tại hội nghị kỷ niệm 10 năm thành lập Diễn đàn Toàn cầu Boston, Thống đốc Michael Dukakis – Chủ tịch Diễn đàn Toàn cầu Boston và giáo sư Harvard Thomas Patterson đã có bài phát biểu để tưởng nhớ cố Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông.
“Trong số các nhà lãnh đạo của Đông Nam Á trong nửa thế kỷ qua, không có nhà lãnh đạo nào thể hiện tầm nhìn xa và dũng cảm hơn cố Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt, người đã qua đời vào năm 2008. Năm 2022 là dấu mốc kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông – một thời điểm thích hợp để ghi nhận những đóng góp của ông cho hòa bình, an ninh, hòa giải cũng như công cuộc phát triển kinh tế và chính trị toàn diện.
Là một nhà cách mạng đã tham gia vào cuộc chiến chống Pháp và sau đó là chống Mỹ, sau chiến tranh, ông Võ Văn Kiệt được bổ nhiệm làm Bí thư Đảng Cộng sản tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tại đây, ông đã nhận thấy rằng nền kinh tế Việt Nam, từ trên xuống dưới, đã thất bại trong việc giải quyết những khó khăn kinh tế nghiêm trọng sau chiến tranh. Ông cũng lo lắng về cách đối xử khắc nghiệt của chính phủ đối với các thành phần chống đối miền Nam Việt Nam. Ông đã lặng lẽ bất chấp các mệnh lệnh chính thức nhận được, tạo cơ hội cho họ đóng góp vào sự hồi sinh của Sài Gòn cũ.
Đó là một hành động phi thường khi xét trên phương diện cá nhân cũng như là chính trị bởi vì cái chết của vợ và hai con của ông là do lực lượng miền Nam Việt Nam gây nên.
Ông luôn chào đón những ý tưởng mới và cả những cải tiến trong cách thức xử lí vấn đề trong suốt sự nghiệp thăng tiến của mình, cả cho đến khi trở thành Thủ tướng vào năm 1991. “Tự hào về quá khứ,” ông nói, “không có nghĩa là bám lấy nó và sử dụng nó như một chiếc áo choàng để che dấu những thiếu sót hiện tại.”
Ông ủng hộ sự hội nhập của Việt Nam với thế giới bên ngoài thông qua việc áp dụng các chính sách kinh tế tự do. Đây là điều mà ông tiếp tục theo đuổi kể cả sau khi rời nhiệm sở vào năm 1997, khi các nhà lãnh đạo bảo thủ hơn lên nắm quyền ở Việt Nam. Trong thời gian nắm quyền, ông đã tạo nên một thời kỳ tăng trưởng kinh tế và đầu tư nước ngoài mạnh mẽ. Giai đoạn này được coi là “Sự hồi phục kì diệu của nền kinh tế Việt Nam”.
Với tư cách là Thủ tướng, ông đã thúc đẩy việc thiết lập quan hệ ngoại giao bình thường hoá với Hoa Kỳ, mở ra tình hữu nghị kéo dài hàng thập kỷ cho đến nay giữa hai quốc gia. Ông từ chối cách mọi người gọi mình là một chính trị gia, thay vào đó, ông thích được coi là đối tác và bạn bè của các quốc gia khác với mục đích thúc đẩy hòa bình và tăng cường hiểu biết lẫn nhau.
Ông chủ trương công cuộc hòa giải dân tộc, không chỉ giữa miền bắc và miền nam mà còn giữa con dân ở Việt Nam và những người đã rời bỏ đất nước sau chiến tranh Việt Nam. Anh chỉ đạo cho cấp dưới hành động một cách kiên quyết trước những kẻ mang tư tưởng lệch lạc, đầu độc người dân bằng lời dụ dỗ “Nếu anh/cô bị tống vào tù thì tôi sẽ lo liệu cho bạn”.
Ông cũng nhận ra sự cấp thiết phải giúp người dân Việt Nam thấm nhuần tư tưởng của đất nước dưới sự dẫn dắt của Đảng, đó là “tổ quốc này thuộc về chúng ta, nhà nước này thuộc về chúng ta, Việt Nam thuộc về chúng ta, không phải thuộc quyền sở hữu của chế độ cộng sản hay bất kỳ nhóm hay phe phái tôn giáo nào.”
Có thể nói, ông là con người của nhân dân. Ông tôn trọng mọi người bất kể họ đến từ tầng lớp xã hội nào, ông gắn bó sâu sắc với họ, coi nhiệm vụ của mình là phục vụ họ, vui vẻ lắng nghe họ và tin tưởng vào đánh giá của họ.
Đáp lại, người dân Việt Nam đã đặt cho ông một cái tên thân mật – ông Sáu Dân, mang ý nghĩa “Thủ tướng trong lòng nhân dân”.
Từng là một người có tầm nhìn xa trông rộng, một trong những hoạt động cuối cùng của Võ Văn Kiệt là kêu gọi người dân và chính phủ Việt Nam làm mọi thứ có thể để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, coi đó là mối đe dọa hiện hữu đối với Việt Nam cũng như cả thế giới.
Võ Văn Kiệt là một nhà lãnh đạo quyết đoán, ông “dám” nghĩ về thế giới theo chiều hướng như nó có thể chứ không phải thế giới như nó hiện là.
Diễn đàn Toàn cầu Boston vinh dự ghi nhận Võ Văn Kiệt và những đóng góp lâu dài của ông cho hòa bình, an ninh, hòa giải cũng như công cuộc phát triển kinh tế và chính trị toàn diện.”
VLAB lược dịch
Link bài viết: https://bostonglobalforum.org/news/remarks-by-governor-dukakis-in-tribute-to-prime-minister-vo-van-kiet/
