Người Do Thái đưa ra các quyết định quan trọng trong cuộc sống của họ tập trung vào việc giáo dục con cái của họ. Họ cũng trích ra những khoản tiền rất lớn cho học phí — thường nhiều hơn số tiền họ chi cho nhà ở. Đối với một người Do Thái, nền giáo dục Do Thái của con bạn chính là cuộc sống.
Hệ thống giáo dục Do Thái tạo ra những người Do Thái có học thức, cống hiến cho dân tộc Do Thái và cho các giá trị của họ, những người sẽ không ngừng học hỏi trong suốt cuộc đời của họ.
Một số bối cảnh lịch sử / xã hội học cho hệ thống giáo dục Do Thái
Xã hội Do Thái luôn là một xã hội ngoại lệ, chủ yếu là vì hoạt động xã hội và tôn giáo chính của nó là giáo dục. Trong văn hóa Do Thái truyền thống, điều ấn tượng nhất mà bạn có thể nói về một chàng trai không phải là anh ta giàu có, đẹp trai hay quyền lực hay thậm chí anh ta là bác sĩ. Điều lớn nhất bạn có thể nói về một người là “anh ta biết cách học.”
Đó là quan điểm về giáo dục bắt đầu từ thời thơ ấu — ở nhà và ở trường. Và nó có nguồn gốc sâu xa và cổ xưa.
Có thể bạn đã nghe điều này trước đây — và thường xuyên — rằng giáo dục đặc biệt của người Do Thái là yếu tố khiến Israel cổ đại khác biệt với các nước láng giềng và kẻ thù, và sau đó giúp người dân của họ tồn tại và thậm chí thịnh vượng khi sống lưu vong.
Trong thế giới cổ đại, không ai coi việc giáo dục con cái của bạn là một yêu cầu tôn giáo. Chắc chắn, nếu bạn là người ngoại giáo Hy Lạp, La Mã hoặc Zoroastrian, bạn phải học cách thờ cúng các vị thần yêu thích của mình. Hoặc có thể bạn bắt đầu hòa vào những điều bí ẩn và ma thuật, bởi vì Cha là một trong những người thuộc giáo phái Orphic, Dionysian of Mithraic. Nếu bạn may mắn được gặp một người Cha Manichean (tôn giáo theo chủ đề Chiến tranh giữa các vì sao cổ đại), bạn đã học cách nhịn ăn, cầu nguyện rồi lại nhịn ăn.
Nhưng trong Do Thái giáo, giáo dục không phải là quá nhiều về “Đây là cách chúng ta làm những việc xung quanh đây” mà là “Đọc những cuốn sách này, biết rõ về chúng, tìm hiểu bài bình luận và tham gia vào cuộc thảo luận.”
Đáng ngạc nhiên là ngay cả những tôn giáo độc thần phân nhánh ngoài Do Thái giáo, như Cơ đốc giáo và Samarian, cũng không khăng khăng đòi hỏi rằng cha mẹ phải dạy con cái của họ.
Điều đó phần nào giải thích tại sao, vào thế kỷ trước khi thành Giê-ru-sa-lem bị người La Mã tàn phá vào năm 70 CN, các nhà hiền triết hàng đầu của Israel đã thiết lập hệ thống trường công lập đầu tiên trên thế giới. Họ có thể cảm thấy một cộng đồng người di cư đang đến, và họ khắc phục điều đó bằng cách chính thức hóa quá trình giáo dục của người Do Thái.
Hệ thống giáo dục công lập đầu tiên trên thế giới
Yehoshua ben Gamla. Nếu không có ông thì Torah đã bị người Do Thái lãng quên.
Ban đầu, ai có cha sẽ được cha dạy Torah, còn ai không có cha sẽ không học chút gì về Torah …
Khi các nhà hiền triết thấy rằng không phải ai cũng có khả năng dạy dỗ con cái của họ, họ đã bắt đầu thiết lập các giáo viên dạy trẻ em ở Giê-ru-sa-lem…
Tuy nhiên, những người có cha đã đến Giê-ru-sa-lem và được dạy dỗ, còn những người không có cha thì không đến.
Vì vậy, các nhà hiền triết quy định rằng giáo viên dạy trẻ em nên được thành lập ở một thành phố trong mỗi và mọi vùng. Và họ đưa các học sinh vào ở tuổi mười sáu và mười bảy tuổi.
Nhưng ở độ tuổi đó, một học sinh bị giáo viên giận dữ sẽ nổi loạn chống lại giáo viên đó và bỏ đi.
Cho đến khi Yehoshua ben Gamla đến (65 CN) và quy định rằng giáo viên dạy trẻ nhỏ nên được thành lập ở mỗi tỉnh và mỗi thị trấn, và họ sẽ đưa trẻ em vào học vào năm sáu tuổi và năm bảy tuổi.
Cũng chính những nhà hiền triết này sau đó đã biên soạn một chương trình giảng dạy. Về cơ bản, nó là một bản tóm tắt dễ dàng ghi nhớ của tất cả luật Do Thái mà có thể bị lãng quên – bởi vì người Do Thái giờ đây đã trải qua các đế chế La Mã và Ba Tư, và không ai biết khi nào họ sẽ có lại đất đai của mình. Chương trình giảng dạy đó kéo dài vài thế hệ để củng cố, và nó được gọi là Mishnah.
Họ cũng xác định các cấp độ tuổi cho từng giai đoạn giáo dục: Đọc, hiểu và suy luận (tốt hơn là tranh luận). (Viết lách không phải là điểm nhấn trong thế giới cổ đại. Nghệ thuật viết nguệch ngoạc là một nghề chuyên biệt do cần có các nguồn lực.)
VLAB lược dịch